Wet koop of afstand in Luxemburg getoetst

Een van de bekendste regels bij e-commerce is het recht van de consument de bestelde goederen zonder opgave van redenen te retourneren en de aankoopprijs vergoed te krijgen. De regel maakt onderdeel uit van de Wet Koop of Afstand (WKA). Ondanks de redelijke heldere formulering van deze uit Brussel stammende wetgeving is er vaak discussie over. Er is interessante een zaak in Duitsland die ter beoordeling aan het hoogste EU college in Luxemburg is voorgelegd.

De meeste conflicten over de WKA gaan in Nederland en elders over wat wel en niet onder het recht op retourneren valt. De wetgevers in alle lidstaten hebben, in lijn met richtlijnen w.o. 2011/83/EU, bijvoorbeeld uitzondering gemaakt voor verse goederen, maatwerk en goederen waarbij gezondheidsbescherming of hygiëne een rol speelt (art 16f).

In Duitsland heeft dat laatste tot een opmerkelijke zaak geleid (zie screenshot Tagesspiegel). Een burger koopt online een matras. Het product bevalt niet en binnen de geldige termijn van 14 dagen wenst hij het te retourneren. De verkoper weigert dat op grond van art 16f, het matras is uit de verpakking gehaald en gebruikt en het is in zijn optiek derhalve niet hygiënisch, schoon et cetera. De zaak escaleert en beide partijen komen voor de rechter. De rechter begrijpt art 16f, maar geeft er een eigen draai aan. Een matras kan worden gereinigd waardoor het weer zonder problemen kan worden ingezet of verkocht. Het bezwaar van de verkoper veegt hij daarmee van tafel. Die gaat daar niet in mee en legt het aan een hogere rechter voor. Die ziet dat de Duitse wet en richtlijn op een manier worden geïnterpreteerd (de factor: schoon kunnen maken) die nergens expliciet is benoemd. De enige juiste keuze die hij vervolgens maakt is de zaak voorleggen aan de EU collega’s in Luxemburg.

De impact van deze zaak is bij welke uitkomst dan ook echt belangrijk. Als de interpretatie van art 16f correct blijkt kunnen veel meer goederen geretourneerd worden. Indien Luxemburg oordeelt dat de collega in Duitsland een onjuiste koers heeft ingeslagen is de zaak niet over en uit. Dan ligt het in de lijn der verwachting dat handelaren vaker op art 16f zullen terugvallen, ook in gevallen waarbij dat echt niet aan de orde is.