De kans dat China ook in economische zin de nummer een gaat worden is niet meer zo groot. Zelfs op het zojuist gehouden congres van de Chinese Communistische Partij waren er nog maar weinig verwijzingen naar dat doel.
Weinig aandacht
In de Westerse pers is er betrekkelijk weinig aandacht besteed aan deze bijeenkomst. Newsweek en FT behoren tot de weinige publicaties die er wel naar gekeken hebben. In de Duitse pers ontbreekt het onderwerp grotendeels. De reis van de Bundeskanzler naar het land kort daarna was wel reden voor menig journalist het land onder de loep te nemen.
Wie China in een paar alinea’s denkt te kunnen beschrijven is naïef. Voor elk aspect van dat gigantisch grote land geldt dat het onmogelijk is een goed overzicht te maken. Zonder toegang tot het land en de data is elke beschrijving beter te voorzien van een disclaimer. Vervolgens moet er ook nog rekening worden gehouden met de kwaliteit van de data. In elk land waar een Communistische Partij het voor het zeggen heeft zijn de cijfers met een flinke korrel zout te nemen. Zelfs data waar de handtekening van een auditor onder staat. De cijfers moeten namelijk altijd het beleid en de doelen van de partij ondersteunen. Als de realiteit daar van afwijkt is dat ongewenste informatie, met alle gevolgen van dien.
Onbetrouwbare cijfers
Omdat in China de cijfers onbetrouwbaar zijn, is het Westen totaal verrast door de implosie van de vastgoedmarkt. Lokale Chinese overheden en partijkaders zagen dat schip natuurlijk al langer een gevaarlijke koers varen, maar zij durfden vanwege het Partij belang niet in te grijpen. Uiteindelijk zijn honderden miljoenen (!) Chinezen geld verloren en de mogelijkheid een eigen nieuwbouwwoning te bezitten.
Dat probleem van ongekende omvang is in de pers min of meer naar de achtergrond geduwd door twee andere ontwikkelingen die China parten spelen. De handelsoorlog met als gevolg de verminderde toegang tot Westerse technologie en afzetmarkten is iets dat uitgebreid in pers aan de orde komt. Daar hoeft hier dan ook weinig over geschreven te worden. Dat geldt ook voor het tweede punt, de Covid-19 pandemie. Die is in China nog steeds niet onder controle. De manier waarop het land die denkt te kunnen bestrijden is onvoorstelbaar bruut.
Waar deze drie “voorvallen” toe leiden is iets dat de Communistische Partij lange tijd niet onder ogen heeft willen zien. Pas nu lijkt het besef door te dringen dat de economie zich veel minder sterk ontwikkeld dan gehoopt. De meest recente cijfers tonen aan dat de buurlanden harder groeien van China zelf.
Demografie
Het bijzondere is dat de oorzaak van die lagere groei niet uitsluitend komt door de handelsoorlog en de pandemie of de huizenmarkt. De olifant in de kamer heet demografie. De samenstelling van de bevolking is veel sneller aan het veranderen dan de Partij heeft willen inzien. Het aantal geboortes staat op een historisch laag peil terwijl de vergrijzing versnelt. Dat verklaart trouwens deels de facto genocide op andere bevolkingsgroepen. Beijing is als de dood dat de Han meerderheid te klein wordt en daardoor de macht zal verliezen.
Geboortefijcers opkrikken
Tijdens het congres is daarom een aantal plannen gelanceerd om de geboortecijfers op te krikken. De groepen waarvoor de plannen zijn bedoeld (lees: op de eerste plaats de Han Chinezen) hebben echter zoveel economische tegenslag dat de kans minimaal is dat zij voor een demografische verandering gaan zorgen zoals de partij dat wil.
In deze groep zitten de mensen die veel geld zijn verloren, geen zicht hebben op een grotere woning en mogelijk ook nog eens de baan op de tocht zien staan. Dat is een groep die minder is gaan consumeren en daardoor de economische groei afremt.