Bij het negeren van een rijverbod speelt meer

Het Belgische nieuws meldde twee weken terug dat de rechter voor de 23ste keer een persoon veroordeelde tot een levenslang rijverbod. De zaak illustreert hoe moeilijk het is notoire overtreders van de verkeersregels op een effectieve wijze te straffen.

De persoon waar het om gaat werd aangehouden met te veel alcohol in het bloed en omdat hij onder invloed was van amfetamines. Ook de voorgaande keren was er sprake van rijden onder invloed. Een aantal keren van de 22 voorgaande opgelegde levenslang rijverboden is er ook een celstraf uitgesproken. Dat hij nu voor de 23ste keer voor de rechter staat geeft aan dat hij er niets van heeft geleerd.

Het is een voorbeeld waarin de onmacht van de rechters blijkt. Ze hebben zich te houden aan de sancties die de wet mogelijk maakt. Een langdurige gevangenisstraf behoort evenmin tot de mogelijkheden als verbanning naar Australië (om maar een voorbeeld te noemen). Een alcoholslot weerhoudt deze man ook niet, want hij is de laatste keer in de auto van zijn vriendin aan de kant gezet.

Een psycholoog, die door het nieuws is gevraagd om een reactie, stelt dat in dit soort gevallen meer aan de hand zal zijn dan alleen het negeren van het rijverbod. “Het zijn vaak ook mensen die op veel meer regels in de maatschappij moeilijk reageren.” In dit geval lijkt dat ook zeer voor de hand te liggen. Het gaat immers om iemand die al jaren te vaak te veel drinkt en die consumptie met drugsgebruik combineert.

In Duitsland zou zo iemand al in een vroege fase een idiotentest opgelegd hebben gekregen. Het verkeersrecht is daar ook anders, waardoor de gevangenisstraf een waarschijnlijke optie zou zijn geweest. In Nederland komt het negeren van rijverboden ook voor. Zaken waarbij iemand voor de 5+ keer dronken aan de kant van de weg wordt gezet zijn er genoeg. Gevallen dat in Duitsland en Nederland een levenslang rijverbod wordt opgelegd zijn me echter niet bekend.

Belgische problemen

Het vinden van een oplossing voor dit soort wangedrag is in België schijnbaar een probleem. Er zijn twee redenen die daarbij genoemd moeten worden. De eerste is de sociale acceptatie van alcohol in het verkeer. Die blijft ten zuiden van Hazeldonk te hoog. Dat elke week doden in het verkeer vallen die 100% zijn toe te wijzen aan alcohol inname is genoegzaam bekend. Dat er hordes politici bij alcohol gerelateerde ongevallen betrokken zijn is dat eveneens.

 

De andere reden is in Nederland minder bekend. Het is het zelfde Belgische nieuws dat daags voor de bekendmaking van het vonnis met een zoveelste Belgische flater kwam. Anno 2019 zijn de politiediensten in het verdeelde land nog steeds niet in staat gebruik te maken van een centrale database waarin alle rijverboden staan geregistreerd.

Met andere woorden de pakkans op het negeren van een rijverbod is in België gering. Dat is koren op molen van iedereen die “moeilijk op regels van de maatschappij reageert”. In het goed Nederlands zeg je dan “aso’s komen er mee weg.”